Η ελιά στη Θρησκεία

• Σπονδές και ταφικές τελετές των Αρχαίων Ελλήνων με λάδι 

H πρόθεσις, η οποία γινόταν την επομένη του θανάτου στο σπίτι του νεκρού, διαρκούσε μία μέρα και είχε σκοπό την πραγματοποίηση του παραδοσιακού θρήνου και την απόδοση του τελευταίου χαιρετισμού από τους φίλους και την οικογένεια του νεκρού. Tο σώμα, τυλιγμένο σε ένα σάβανο (το ένδυμα), τοποθετούνταν στη νεκρική κλίνη, η οποία ήταν μία σανιδόσχημη κατασκευή με ψηλά πόδια και ένα παχύ στρώμα καλυμμένο με επιβλήματα. Το κεφάλι του νεκρού ανασηκωνόταν με προσκεφάλαια. Oι γυναίκες της οικογένειας ήταν υπεύθυνες να προετοιμάσουν το σώμα του νεκρού για την πρόθεση. Έπλεναν το σώμα, το άλειφαν με λάδι, το έντυναν και το στόλιζαν με λουλούδια, στεφάνια και κοσμήματα. Η σκηνή της πρόθεσης απεικονίζεται συχνά στην αττική αγγειογραφία

• Ο κατακλυσμός του Νώε

Μόλις πέρασε το χρονικό διάστημα, που είχε ορίσει ο θεός, ο κατακλυσμός σταμάτησε. Τα νερά, σιγά-σιγά, άρχισαν να χαμηλώνουν και η κιβωτός κάθισε πάνω στο βουνό Αραράτ. Ο Νώε και οι δικοί του ήταν τώρα χαρούμενοι και περίμεναν με ανυπομονησία.

Ο Νώε άνοιξε τότε το φεγγίτη της κιβωτού και άφησε να πετάξει έξω ένα κοράκι, για να δει αν είχαν τα νερά χαμηλώσει πολύ. Το πουλί δε γύρισε πίσω, πράγμα που σήμαινε ότι είχε βρει στεριά.
Ύστερα, ο Νώε άφησε να φύγει ένα περιστέρι. Αλλά το πουλί αυτό δε βρήκε τροφή και γύρισε πίσω. Ο Νώε έβγαλε το χέρι του από το φεγγίτη, το έπιασε και το έφερε μέσα στην κιβωτό.

Περίμενε ακόμα εφτά μέρες και ύστερα έστειλε πάλι έξω το περιστέρι. Το πουλί γύρισε πίσω το βράδυ και, αυτή τη φορά, είχε στο ράμφος του ένα κλαδάκι ελιάς. Έτσι ο Νώε κατάλαβε ότι τα νερά είχαν πια χαμηλώσει αρκετά.
Ο Νώε περίμενε να περάσουν άλλες εφτά μέρες και ξανάφησε το περιστέρι. Αυτή τη φορά, το περιστέρι δε γύρισε πίσω.
Τα νερά είχαν πια στερέψει.

Τότε ο Νώε άνοιξε τη στέγη της κιβωτού κοίταξε έξω και είδε ότι η γη ήταν τώρα στεγνή.

Τότε είπε ο θεός στο Νώε:
"Έβγα τώρα από την κιβωτό, συ και η γυναίκα σου και οι γιοι σου και οι γυναίκες των γιων σου. Βγάλε μαζί και όλα τα ζώα και τα πουλιά που είχες στην κιβωτό. Από δω και πέρα, άνθρωποι και ζώα, να αυξάνεσθε και να πληθύνεστε πάνω στη γη".
 

Έτσι, ο ενάρετος Νώε με τους δικούς του και με όλα τα ζώα βγήκαν από την κιβωτό και πάτησαν με χαρά το στεγνό χώμα.
Με την καρδιά γεμάτη ευγνωμοσύνη, ο Νώε τότε έχτισε ένα βωμό και πρόσφερε στο θεό θυσία, για να τον ευχαριστήσει.

Τότε ο θεός, ικανοποιημένος, είπε:
"Δε θα ξανακαταρασθώ πια τη γη για τις αμαρτίες των ανθρώπων. Δε θα ξανακαταστρέψω κάθε ζωντανή ύπαρξη, όπως έκαμα τώρα. Η γη, από εδώ και πέρα θα γνωρίζει τη σπορά και το θερισμό, το κρύο και τη ζέστη, το καλοκαίρι και την άνοιξη και δε θα πάψουν οι μέρες να διαδέχονται τις νύχτες."

Ο θεός ευλόγησε το Νώε και τους γιους του και τους είπε:
"Αυξάνεσθε και πληθύνεστε και γεμίστε τη γη και κάνετε τη δική σας. Ας έχουν το φόβο σας και τον τρόμο σας όλα τα πουλιά του αέρα και όλα τα ζώα που κινούνται πάνω στη γη και όλα τα ψάρια της θάλασσας. Όλα θα είναι στη διάθεση σας"

Και ο θεός συνέχισε:
"Ποτέ δεν θα ξανακάνω κατακλυσμό. Αυτή την υπόσχεση δίνω σε σένα Νώε και σ' όλους τους απογόνους σου, όσο θα υπάρχει κόσμος".

• Χρήση του λαδιού στα μυστήρια της χριστιανικής θρησκείας 

Η αρχαία χρήση του λαδιού στην ταφική τελετουργία έχει διατηρηθεί και στη χριστιανική θρησκεία.Στον Χριστιανισμό και ιδιαίτερα στον Ορθόδοξο η ελιά και το ελαιόλαδο παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Η ελιά είναι το μόνο φυτό που αναφέρεται περισσότερο από 170 φορές στην Βίβλο. Κλαδί ελιάς στέλνει ο Θεός με το περιστέρι στον Νώε, σύμβολο του θείου ελέους, της γαλήνης και της ειρήνης.

Το ελαιόλαδο έχει σφραγίσει τις ελληνικές παραδόσεις με τις οποίες είναι άρρηκτα συνυφασμένο. Ιερό σύμβολο του κύκλου της ζωής χρησιμοποιείται σε όλες τις σημαντικές στιγμές και τελετουργίες, γέννηση, βάπτιση, γάμο και θάνατο. Για τους ορθόδοξους χριστιανούς, το λάδι, όπως και το σιτάρι και το κρασί, έχει τη σημασία θρησκευτικού αγαθού καθώς είναι συνδεδεμένο με τα μυστήρια του Xρίσματος και του Eυχέλαιου. Ακόμα με λάδι ελιάς αλείφεται το μωρό στο μυστήριο της βάπτισης ενώ είναι σημαντικός ο ρόλος του στο μυστήριο του Ευχέλαιου. Σύμφωνα με μια άλλη ελληνική παράδοση, τα "λαδαδέλφια", άτομα δηλαδή που έχουν δεχθεί το λάδι της βάπτισης από τον ίδιο νονό, δεν επιτρέπεται να παντρευτούν.

Με λάδι ελιάς έχριζαν τους βασιλείς και τους ιερείς ως αντιπρόσωπους του Θεού.

Με λάδι ελιάς ανάβουν τα καντήλια στις εκκλησιές μας και παρασκευάζεται το Άγιο Μύρο. Το καλύτερο λάδι και για θεραπευτικούς σκοπούς στα νεώτερα χρόνια θεωρήθηκε αυτό ακριβώς που προέρχονταν από τους ναούς. Θεωρήθηκε θαυματουργό από τους πιστούς, ενώ συχνά το αποκτούσαν βουτώντας κομμάτια από βαμβάκι στα καντήλια που φώτιζαν τις εικόνες των αγίων. Το αγιασμένο από την εκκλησία λάδι θεωρείται από τους πιστούς φυλαχτό και βοήθεια για κάθε δύσκολη στιγμή.